Hypnotische staten: een wetenschappelijke analyse

Hypnose is een fenomeen dat al eeuwenlang wordt bestudeerd en toegepast, zowel in therapeutische contexten als in onderzoek naar het bewustzijn. Binnen de hypnosegemeenschap worden verschillende diepgaande hypnotische staten onderscheiden, zoals de Esdaile-staat en de Sichort-staat. Hoewel deze termen vaak worden gebruikt om diepere niveaus van trance te beschrijven, blijft de wetenschappelijke validiteit van deze staten een onderwerp van discussie. Dit essay onderzoekt de wetenschappelijke onderbouwing van hypnotische staten en hun neurofysiologische correlaten aan de hand van recent onderzoek.

Definitie en kenmerken van hypnose
Hypnose wordt door de American Psychological Association (APA) gedefinieerd als “een staat van bewustzijn met gefocuste aandacht en verminderde perifere bewustwording, gekenmerkt door een verhoogde gevoeligheid voor suggestie” (Elkins, Barabasz, Council & Spiegel, 2015). Tijdens hypnose kunnen individuen veranderingen in perceptie, geheugen en gedrag ervaren, wat heeft geleid tot de classificatie van verschillende hypnotische staten.

Wetenschappelijke studies naar hypnotische staten
Recent onderzoek naar de neurobiologie van hypnose maakt gebruik van geavanceerde beeldvormingstechnieken zoals functionele MRI (fMRI) en EEG. Een studie van de Matos et al. (2023) onderzocht de hersenconnectiviteit tijdens twee hypnotische staten en ontdekte significante veranderingen in parieto-occipito-temporale regio’s, waaronder de linguale gyri en het cuneus. Dit suggereert dat hypnotische diepte geassocieerd is met specifieke patronen van hersenactiviteit.

De Esdaile-staat en de Sichort-staat
De Esdaile-staat, ontdekt door de Schotse chirurg James Esdaile, wordt vaak aangeduid als een ‘hypnotische coma’, waarin individuen volledige anesthesie ervaren en nauwelijks reageren op suggesties (Hammond, 1990). De Sichort-staat zou nog dieper gaan en leiden tot versnelde genezing (Ultradepth, 2021). Hoewel er anekdotisch bewijs is voor deze staten, ontbreekt wetenschappelijk onderzoek dat deze staten als unieke neurologische toestanden bevestigt.

Neurofysiologische correlaten van hypnose
Studies tonen aan dat hypnose hersengebieden beïnvloedt die betrokken zijn bij aandacht, zelfbewustzijn en sensorische verwerking. Landry et al. (2017) ontdekten dat de linguale gyrus een sleutelrol speelt in hypnotische reacties, wat suggereert dat visuele verbeelding en perceptuele veranderingen een belangrijk onderdeel zijn van diepe trance.

Kritiek en methodologische uitdagingen
Een groot probleem bij het bestuderen van hypnotische staten is de variabiliteit in hypnotiseerbaarheid en de subjectieve ervaring van trance (Kihlstrom, 2013). Daarnaast is er een gebrek aan gestandaardiseerde methoden om hypnotische staten te meten en te onderscheiden van andere veranderde bewustzijnstoestanden, zoals meditatie of slaap (Jensen et al., 2017).

Conclusie
Hoewel hypnose onmiskenbaar reële en meetbare effecten heeft op de hersenen, is er momenteel onvoldoende bewijs om de Esdaile- en Sichort-staat te definiëren als unieke neurologische toestanden. Recente studies suggereren dat hypnotische diepte een continuüm is, waarbij verschillende stadia geassocieerd zijn met specifieke veranderingen in hersenconnectiviteit. Toekomstig onderzoek met grotere steekproeven en strengere methodologische controle is nodig om de neurobiologische mechanismen achter diepe hypnotische staten verder te verduidelijken.

Referenties

• de Matos, N. M. P., Staempfli, P., Seifritz, E., Preller, K., & Bruegger, M. (2023). Investigating functional brain connectivity patterns associated with two hypnotic states. Frontiers in Human Neuroscience, 17, 1286336. https://doi.org/10.3389/fnhum.2023.1286336
• Elkins, G. R., Barabasz, A. F., Council, J. R., & Spiegel, D. (2015). Advancing research and practice: The American Psychological Association definition of hypnosis. International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis, 63(1), 1-12. https://doi.org/10.1080/00207144.2014.961870
• Hammond, D. C. (1990). Handbook of Hypnotic Suggestions and Metaphors. W. W. Norton & Company.
• Jensen, M. P., Adachi, T., Hakimian, S., & Barber, J. (2017). Mechanisms of hypnosis: Toward the development of a biopsychosocial model. International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis, 65(4), 436-449. https://doi.org/10.1080/00207144.2017.1345687
• Kihlstrom, J. F. (2013). Neuro-hypnotism: Prospects for hypnosis and neuroscience. Cortex, 49(2), 365-374. https://doi.org/10.1016/j.cortex.2012.05.016
• Landry, M., Lifshitz, M., & Raz, A. (2017). Brain correlates of hypnosis: A systematic review and meta-analytic exploration. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 81, 75-98. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2017.02.020
• Ultradepth. (2021). The Sichort State: Ultimate deep hypnosis. Retrieved from https://www.ultradepth.eu/walter-siechort/