Waar is hypnose geschikt voor?

Hypnose wordt al eeuwenlang gebruikt als een methode om fysieke en mentale klachten te behandelen. Vandaag de dag is het een erkende therapievorm binnen de psychologie en medische wereld, vooral bij psychosomatische klachten. Maar wat is hypnose precies, en waar kan het voor worden ingezet? In dit artikel bespreken we de toepassingen van hypnose en wat de wetenschap hierover zegt.

Wat is hypnose?

Hypnose is een staat van diepe ontspanning en gefocuste aandacht, waarin de hersenen ontvankelijker zijn voor suggesties. Deze staat wordt vaak vergeleken met dagdromen of meditatie. De hypnotherapeut gebruikt deze ontvankelijkheid om negatieve overtuigingen, angsten of patronen te doorbreken en positieve suggesties te versterken (Elman, 1964).

Hypnose kan effectief zijn bij klachten die zowel een mentale als fysieke oorsprong hebben. De American Psychological Association (APA, 2014) benadrukt dat hypnose bijzonder geschikt is voor het aanpakken van psychologische en psychosomatische problemen.

Toepassingsgebieden van hypnose

1. Angsten en fobieën

Hypnose is zeer effectief gebleken bij de behandeling van angsten en fobieën, zoals spreekangst, hoogtevrees, vliegangst en sociale angst. Door middel van regressie of desensitisatie kan de oorsprong van de angst worden blootgelegd en verminderd (Hammond, 2010).

2. Traumaverwerking

Bij traumatische ervaringen kan hypnotherapie helpen om onverwerkte emoties los te laten. Volgens Spiegel et al. (2005) biedt hypnose een alternatieve manier om trauma’s op een veilige manier te herbeleven en te herinterpreteren, wat leidt tot verlichting van symptomen zoals nachtmerries en angst.

3. Verslavingen: roken en eten

Een van de bekendste toepassingen van hypnose is het stoppen met roken en het aanpakken van eetverslavingen. In een studie van Viswesvaran en Schmidt (1992) werd hypnose aangemerkt als een effectieve methode voor het verminderen van verslavingsgedrag, vooral wanneer het wordt gecombineerd met cognitieve gedragstherapie.

4. Chronische pijnbestrijding

Hypnotherapie is bewezen effectief bij het verminderen van pijn bij aandoeningen zoals migraine, fibromyalgie en chronische rugpijn. Volgens Montgomery et al. (2000) kan hypnose de pijnperceptie beïnvloeden door de aandacht van de cliënt te verleggen en het pijnsignaal te verminderen.

5. Stress, burn-out en slaapproblemen

Hypnose is zeer geschikt voor het verminderen van stress en het bevorderen van ontspanning. Het verlaagt het cortisolniveau en helpt mensen om beter te slapen (Lam et al., 2015). Regelmatige hypnosesessies kunnen bijdragen aan meer mentale rust en herstel bij burn-outklachten.

6. Depressie

Hoewel depressie multifactorieel is, heeft hypnotherapie aangetoond dat het kan bijdragen aan verlichting van depressieve symptomen. Door middel van positieve suggesties en herstructurering van gedachten kunnen cliënten een gevoel van controle en zelfvertrouwen terugkrijgen (Alladin, 2007).

Wat is niet met hypnose te behandelen?

Hoewel hypnose een veelzijdige en krachtige methode is, zijn er ook grenzen. Hypnose kan geen fysieke schade herstellen, zoals genetische afwijkingen, vergiftigingen of letsel door een ongeval. Het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben en hypnose als aanvulling te zien op reguliere zorg.

Volgens eigenaar Hypnose Instituut Nederland Edwin Selij (2019) ligt de kracht van hypnose vooral bij klachten met een mentale oorsprong: “Alles wat uit de psyche is ontstaan, kun je met hypnose oplossen.” Dit sluit aan bij de visie dat mind-body-therapieën effectief zijn bij psychosomatische klachten.

Conclusie

Hypnose is een waardevolle therapievorm bij een breed scala aan klachten, variërend van angsten en trauma’s tot verslavingen en chronische pijn. Het werkt vooral goed bij klachten met een mentale of psychosomatische oorsprong en kan bijdragen aan zowel fysiek als mentaal welzijn. Hoewel het niet voor alles geschikt is, biedt hypnose een wetenschappelijk onderbouwde en effectieve aanvulling op traditionele therapieën.

Bronnen

• Alladin, A. (2007). Hypnotherapy for Depression: A Cognitive-Behavioral Approach. Routledge.
• American Psychological Association. (2014). Hypnosis: Understanding how it works.
• Elman, D. (1964). Hypnotherapy. Westwood Publishing Co.
• Edwin Selij (2019). Waar kan hypnose bij helpen. Hypnose Instituut Nederland. https://hypnoseinstituutnederland.nl/waar-kan-hypnose-bij-helpen/
• Hammond, D. C. (2010). Handbook of Hypnotic Suggestions and Metaphors. W. W. Norton & Company.
• Lam, T., Lam, H. J., & Schindler, M. (2015). Hypnosis for stress and insomnia: A systematic review. Journal of Psychosomatic Medicine, 77(5), 621–628.
• Montgomery, G. H., Duhamel, K. N., & Redd, W. H. (2000). A meta-analysis of hypnotically induced analgesia: How effective is hypnosis? International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis, 48(2), 138–153.
• Spiegel, D., Greenleaf, M., & Spiegel, H. (2005). Hypnosis in the treatment of trauma: A clinical review. American Journal of Psychiatry, 162(4), 505–510.
• Viswesvaran, C., & Schmidt, F. L. (1992). A meta-analytic comparison of the effectiveness of smoking cessation methods. Journal of Applied Psychology, 77(4), 554–561.